Jest nietypowym, jak na warunki województwa śląskiego, cichym i czystym miastem. Zajmuje 32 km2 powierzchni. Liczy 5.858 mieszkańców, leży nad rzeką Rudą, zewsząd otoczone jest lasami. Pierwsze wzmianki o Kuźni Raciborskiej pochodzą z 1461 roku. Wówczas to zarządca dawnego księstwa raciborskiego Octavian Seger von Segenberg zakłada na karczowisku leśnym “Potępa” osiedle hutnicze Segenberg. Wybudowano kuźnicę z dymarkami do wytapiania rudy, powstał tartak i warsztat wyrobu gontów. Rok później powstaje druga kuźnica “Naślepiów”. W 1642 roku hr. Jerzy Oppersdorf wybudował dla miejscowych smolarzy i hutników kaplicę pw. Św. Marii Magdaleny. Proboszcz z Markowic był zobowiązany do odprawienia w niej w ciągu roku 5 nabożeństw.
Sto lat po założeniu hutnictwa na terenie Kuźni Raciborskiej było tu już kilka stanowisk hutniczych. Na ten okres przypada postęp techniczny wprowadzony w feudalnym hutnictwie żelaza. Produkcja żelaza w dymarkach stała się technicznie zacofana. Jej miejsce zastąpiły wysokie piece hutnicze z piecami fryszowskimi. Pierwszy tego typu piec hutniczy w Kuźni Raciborskiej powstał w 1746 r.
Na rynku osady hutniczej staje w 1747 r. figura wotywna św. Jana Nepomucena, ufundowana przez hr. Sobecka. Według spisu z 1747 roku osada liczyła 274 mieszkańców, na zachód od wsi zlokalizowany był folwark. W 1791 r. zakłady hutnicze przejmuje król pruski. W 1804 roku czynna jest szkoła, a w 1823 r. czynne są 3 fryszerki, młot parowy i gwoździarnia z 43 pracownikami. W 1813 r. na południe od osady powstaje tzw. Nowa Kuźnia z fryszerkami i gwoździarnią Nadzieja. W 1830 roku wśród 765 mieszkańców mamy 12 ewangelików i 16 Żydów. Rozwój osady następuje z chwilą uruchomienia w 1846 r. linii kolejowej Kędzierzyn - Racibórz, co miało decydujące znaczenie w zakresie kontynuacji produkcji hutniczo-metalowej na skalę przemysłową. Od 1866 roku w każdą sobotę organizuje się targ. Nową szkołę zbudowano w 1883 roku. Liczba mieszkańców wynosi 1072, w Kuźni Nowej - 655. Do zakładów hutniczych zaczyna się wprowadzać nową technologię: w 1855 roku wygaszono ostatnią fryszerkę. W 1893 roku uruchomiono w Kuźni nowoczesną odlewnię żeliwa. Z dniem 1 lipca 1907 roku Huta “Nadzieja” należąca do spadkobierców A.M. Schoenawy została przejęta przez raciborską firmę W. Hegenscheidt, produkującą najpierw okucia budowlane, a potem obrabiarki dla potrzeb kolejnictwa. W okresie międzywojennym filia Huty “Nadzieja” w Kuźni Raciborskiej wykonywała potrzebne modele oraz odlewy żeliwne. Te ostatnie wysyłano do zakładu macierzystego w Raciborzu, w którym odbywała się obróbka mechaniczna odlewów oraz montaż maszyn.
Filia Huty “Nadzieja” została w okresie II wojny światowej rozbudowana przyjmując nazwę Schondorff Hegenscheidt-Werke produkując dodatkowo części silnikowe dla lotnictwa. Rozbudowy zakładów w Kuźni Raciborskiej jednak nie ukończono. W styczniu 1945 r. zatrzymano produkcję i opuszczono zakład przed zbliżającym się frontem Armii Czerwonej, Która zdobyła Kuźnię Raciborską w dniu 29 stycznia 1945 r.
18 maja tego roku utworzono na tym terenie gminę z miejscowościami: Kuźnia Raciborska, Turze, Budziska, Siedliska, Ruda, Ciechowice, Solarnia.
W Kuźni Raciborskiej od 7 lipca 1946 r., na bazie firmy Hegenscheidt, rozpoczęła pracę Fabryka Wyrobów Metalowych “Rafo”, obecny “Rafamet”. W 1947 r. uruchomiono przy fabryce szkołę zawodową. We wrześniu 1948 r. otwarta została gminna biblioteka. Uruchomienie fabryki obrabiarek ożywiło bezsprzecznie życie gospodarcze w całej gminie. Dzięki “Rafametowi” aktywizującemu gospodarczo nowe osiedla Kuźnia Raciborska stała się ważnym ośrodkiem przemysłowym w regionie raciborskim. Zakład ten odegrał decydującą rolę w przeobrażeniu struktury społecznej i demograficznej Kuźni Raciborskiej i jej okolic, wpłynął na rozwój handlu, gospodarki komunalnej, sieci placówek usługowych. Przyczynił się również do uatrakcyjnienia tej miejscowości.
1 stycznia 1955 r. utworzono samodzielną, osiedlową Radę Narodową w Kuźni Raciborskiej. Wsie: Ruda, Budziska, Siedliska i Turze zostały włączone do nowo powstałej Gromadzkiej Rady Narodowej w Turzu. 1 stycznia 1967 roku osada przemysłowa Kuźnia Raciborska, licząca 4568 mieszkańców, otrzymuje prawa miejskie. Uzasadnieniem nadania praw miejskich jest dynamika rozwoju Kuźni, liczba mieszkańców oraz przesłanki ekonomiczne gwarantujące dalszy rozwój.